Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

De ontwikkeling van je schoolgaande kind

Tussen zijn zesde en twaalfde verjaardag zitten de belangrijkste ontwikkelingen van je schoolgaande kind op het cognitieve vlak; hij leert steeds beter nadenken over abstracte dingen. Hij leert lezen, rekenen en logisch nadenken.

Ontwikkeling van 6 tot en met 8 jaar

Tussen 6 en 9 jaar verandert je kind van een grote kleuter in een echt schoolkind. Zijn lichamelijke en taalontwikkeling worden in deze periode zo goed als voltooid. De belangrijkste ontwikkelingen doen zich voor op sociaal-emotioneel en cognitief vlak.

Met 6 jaar

Als je kind 6 jaar oud is, dan:

  • begint hij zijn tanden te wisselen
  • kan hij redelijk gericht een bal gooien;
  • kent hij alle kleuren;
  • tekent een poppetje met hals en kleren;
  • weet hij het verschil tussen middag en avond;
  • slaapt hij ongeveer 12 uur per nacht;
  • vindt hij spelregels belangrijk.

Taalontwikkeling

Rond een jaar of 6, 7 is de taalverwerving van je kind zo goed als voltooid. Hij leert er geen regels of woordsoorten meer bij en ook de uitspraak levert nauwelijks meer problemen op. Je kind is nu klaar voor het leren lezen en schrijven.

Met 7 jaar

Als je kind 7 jaar oud is, dan:

  • weet hij het verschil tussen links en rechts;
  • wordt hij voorzichtiger;
  • kan hij zich beter inleven in de gevoelens van anderen;
  • heeft hij vriendjes en vriendinnetjes;
  • kan hij boodschappen onthouden;
  • kan hij droom en werkelijkheid van elkaar scheiden;
  • beseft je kind dat iemand die dood is nooit meer terugkomt.

Scharnierleeftijd

De leeftijd van 7 jaar wordt beschouwd als een scharnierleeftijd (Delfos). Het leven van je kind voor en na die leeftijd is fundamenteel verschillend. Zodra je kind kan lezen en schrijven, komt hij in de wereld van de volwassenen terecht. Het denken van je kind verandert behoorlijk: hij kan nu zo abstract denken dat hij anders naar het leven en de wereld gaat kijken. Rond 7 jaar ontwikkelt ook het geheugen van je kind. Hij leert strategieën te gebruiken om dingen te onthouden.

Met 8 jaar

Als je kind 8 jaar is, dan:

  • begrijpt hij de verschillende geldwaarden van munten en briefjes;
  • weet hij de datum en de maanden van het jaar;
  • kan hij samengestelde opdrachten uitvoeren;
  • vindt hij kinderen van het andere geslacht maar stom;
  • wordt hij zich bewust van zijn plaats tegenover anderen, en van onze plek als mensen in het heelal.

Van onderbouw naar bovenbouw

Op school gaat je kind naar groep 5. Vanaf dat moment hoort hij officieel bij de bovenbouw en dus bij de oudere scholieren. De vakken die hij krijgt, worden ingewikkelder.

Ontwikkeling van 9 tot en met 12 jaar

In de periode van 9 tot en met 12 jaar ontwikkelt je kind zich van een schoolkind tot een prepuber. Lichamelijk beginnen de geslachtskenmerken zich te ontwikkelen. Op cognitief gebied leert je kind steeds abstracter denken. En ook maakt hij nog een aantal belangrijke sociaal-emotionele ontwikkelingen door.

Met 9 jaar

Als je kind 9 jaar is, dan:

  • slaapt hij 10 tot 12 uur per nacht;
  • kan hij geld wisselen tot een euro;
  • houdt hij vaak van lezen;
  • is hij beschermend naar een jonger broertje of zusje;
  • heeft hij hechte vriendschappen;
  • kan hij zelf oversteken;
  • maakt hij zich druk over de klimaatverandering of dierenleed.

Sociale identiteit

Je kind gaat op zoek naar zijn sociale identiteit: hoe zien anderen mij? Bij welk groepje hoor ik? Vriendschappen worden steeds belangrijker. Je dochter heeft meestal een paar goede vriendinnen, met wie ze emotionele gebeurtenissen deelt. Je zoon heeft vaker een groepje vrienden om zich heen, met wie hij zich op lichamelijk gebied meet.

Met 10 jaar

Als je kind 10 jaar oud is, dan:

  • kan hij kritiek leveren op een absurde uitspraak;
  • heeft hij een oordeel over moeilijke problemen;
  • krijgt hij belangstelling voor leden van het andere geslacht.

Belangstelling voor seksualiteit

Je kind begint belangstelling te krijgen voor seksualiteit. Op tv en op de computer komt hij steeds vaker in aanraking met beelden van zoenende of vrijende mensen. Hij weet dat seks iets spannends en geheims is, en hij kan giechelen over dubbelzinnige opmerkingen. Het is belangrijk om op deze leeftijd open en eerlijk met je kind te praten over seks. Zodat hij weerbaar wordt en weet wat de risico’s zijn.

Met 11 jaar

Als je kind 11 jaar oud is, dan:

  • slaapt hij 8 tot 10 uur per nacht;
  • is hij sterk op kinderen van zijn eigen leeftijd gericht;
  • heeft hij al redelijk wat zelfkennis;
  • is hij sociaal voelend;

Puberteit bij meisjes

Vanaf 11 jaar kan je dochter al in de puberteit komen. Ze krijgt dan borsten en schaamhaar. Ook krijgt ze een groeispurt, maar die is vaak niet zo sterk als bij jongens. Bij meisjes begint de puberteit ongeveer 2 jaar eerder dan bij jongens.

Met 12 jaar

Als je kind 12 jaar oud is, dan:

  • is hij meer naar binnen gericht;
  • kan hij dwars, lusteloos, negatief of labiel zijn;
  • is hij bezig met seksualiteit;
  • krijgt ze belangstelling voor jongens.

Voorbereiding op voortgezet onderwijs

Met 12 jaar moet je kind zich gaan voorbereiden op een nieuwe fase in zijn leven. Hij laat de basisschool achter zich en gaat naar de middelbare school. Hij moet nadenken over zijn toekomst en keuzes maken die de rest van zijn leven beïnvloeden. Oude vrienden raken uit het zicht, nieuwe vriendschappen dienen zich aan.

Jongens en meisjes

Jongens zijn anders dan meisjes: hun taalontwikkeling is later voltooid en ze hebben bijvoorbeeld meer behoefte aan buiten spelen. Meisjes kunnen zich beter concentreren op (school)werkjes en hebben daar ook meer plezier in. Dat is te verklaren uit de verschillen in de ontwikkeling die jongens en meisjes doormaken.

De ontwikkeling van je schoolgaande kind stimuleren

Op school werkt je kind met name aan zijn cognitieve ontwikkeling. Als ouder kun je je kind daarbij helpen. Maar juist zijn sociaal-emotionele ontwikkeling is iets waar hij jouw begeleiding bij kan gebruiken. Hij heeft jou bijvoorbeeld nodig om zelfvertrouwen te krijgen en een zelfbeeld te vormen. Hoe kun je je kind bij die ontwikkeling helpen?

Bronnen

  • Ontwikkeling in vogelvlucht. Ontwikkeling van kinderen en adolescenten, Martine F. Delfos (vijfde druk, 2009) Uitgeverij Pearson, Amsterdam.
  • Adviseur bij het schrijven van dit artikel was orthopedagoog Jolanda Tettero.

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.