Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

Slaapproblemen bij je peuter oplossen

Goed slapen kun je niet afdwingen, maar wel aanleren. Hier vind je een aantal tips van deskundigen om je kind beter te laten slapen.

Als je kind niet wil slapen

Veel kinderen in de peuterleeftijd (1 tot 3 jaar) hebben problemen met inslapen of met doorslapen. Dat is vervelend voor het kind, maar ook voor jou als ouder. Want zo kun jij ook weer last krijgen van een chronisch slaaptekort. Er is jou dus veel aan gelegen om je kind weer lekker te laten slapen.

Pak het samen aan en zet door

Slaapproblemen kun je oplossen, maar het vergt nogal wat doorzettingsvermogen. Zeker als je kind maar blijft huilen. Spraak daarom met je partner af dat je dit samen aanpakt. Zodat jullie elkaar kunnen steunen als het even pittig wordt.

Wat niet werkt: te veel aandacht geven

Misschien heb je al van alles geprobeerd om je kind in slaap te krijgen. Verhaaltjes lezen, liedjes zingen, een toneelstukje met knuffels opvoeren, een nachtlampje, de deur op een kier zetten, een zoektocht naar monsters en ga zo maar door. Kleine kinderen huilen vaak omdat ze nog niet goed kunnen vertellen wat er aan de hand is. Om je kind te sussen, ga je er dan toch maar weer even heen. Zeker ’s nachts wil je dat je kind je niet met zijn gehuil uit je slaap houdt. Ook dan ga je dus op de aandachtvraag van je kind in. Eigenlijk is dat verkeerd. Door jouw reactie beloon je hem voor zijn gedrag. Bovendien zal hij jouw aanwezigheid aangrijpen om maar niet te hoeven slapen. Hij wordt alleen maar wakkerder en alerter als jij naar zijn kamertje toe gaat.

Wat wel werkt: structuur en regelmaat overdag

De nacht is de spiegel van de dag, hoor je wel eens. En daar zit best wat in. Heeft je kind een goede dag achter de rug, met zowel actieve als rustige momenten? Dan is de kans groot dat hij ook goed slaapt. Omgekeerd slaapt je kind vaak slecht na een drukke dag met veel nieuwe ervaringen en weinig rustmomenten. Slaaponderzoekers Marcel Smits en Robert Didden zijn ervan overtuigd dat kinderen beter slapen als er meer structuur in hun dagen zit. Idealiter zou elke dag van de week zo’n beetje dezelfde invulling moeten hebben. Die regelmaat is namelijk erg prettig voor je kind. Die biedt veiligheid en houvast. Ook jouw reactie op zijn gedrag moet voorspelbaar zijn. Zo kan je kind zich prettig, veilig en rustig ontwikkelen. En dat heeft ook een positief effect op zijn slaapgedrag.

Rust, regelmaat en voorspelbaarheid

Bouw elke dag voldoende rust, regelmaat en voorspelbaarheid in het programma van je kind in. Na een tijdje merk je dat je kind daar beter van in zijn vel gaat zitten. Hij is ontspannen, kan rustig spelen, een beetje rommelen en zijn eigen grenzen ontdekken. Een voorspelbare dagindeling maakt het gemakkelijker voor je kind om zich daaraan over te geven. Hij weet wat er komt en hoeft niet in te spelen op grote verrassingen of veranderingen. En dat zie je op termijn ook terug in het slaapgedrag van je kind.

Voorspelbaarheid in jouw gedrag

Voorspelbaarheid betekent ook dat jij voorspelbaar reageert op het gedrag van je kind. Wees altijd duidelijk over wat jij goed en onacceptabel gedrag vindt.

  • Voor goed gedrag kan hij een complimentje verwachten.
  • Slecht gedrag kun je negeren totdat jouw grens is bereikt. Zorg ervoor dat hij weet wat die grens is.
  • Gaat je kind echt te ver en negeert hij jouw waarschuwingen? Zeg dan duidelijk ‘nee’ en zet hem even apart op een saaie plek.

Wat ook werkt: een slaapritueel

Het slaapritueel is het ultieme voorbeeld van regelmaat. Elke avond voer je precies dezelfde handelingen uit, in precies dezelfde volgorde. Zo weet je kind wat er komen gaat. Hij voelt zich veilig en kan zich gemakkelijker overgeven aan het slaapmoment dat gaat komen. Na verloop van tijd roept dit ritueel ook echt de lichamelijke slaapreactie op bij je kind.

Nu gaat hij echt slapen

Na het ritueel is dan echt het moment gekomen waarop je kind moet slapen. Vertel je kind dat hij nu gaat slapen. Wees daar duidelijk en beslist in. Hoe meer rust, vertrouwen en zekerheid jij uitstraalt, hoe beter je kind dit oppikt en begrijpt dat hij echt moet slapen. Neem kordaat afscheid en ga dan weg.

Als je kind gaat huilen

Ben je beneden en hoor je hem huilen? Luister dan even goed naar wat voor huiltje het is. Is het een in-slaap-val-huiltje, een ik-verveel-me-huiltje of ik heb pijn-huiltje? Sommige kinderen huilen of jengelen altijd voordat ze in slaap vallen. Zij vallen juist het best in slaap op het geluid van hun eigen gehuil. Is dat bij jouw kind ook zo? Stoor hem dan niet.

Als je zeker weet dat er niks ernstigs aan de hand is, wacht de eerste dag dan 5 minuten voordat je naar boven gaat. Dek je kind rustig toe, geef hem een kus en ga dan weer naar beneden. Ga niet meer in discussie. Elke volgende avond verleng je de tijd dat je wacht met 3 minuten. De maximale tijd die je je kind laat huilen is 23 minuten.

Tip: Lees ook onze artikelen Slaaptips voor peuters en Niet willen slapen.

Aanbevolen boeken

  • Kinderen met slaapproblemen. Een werkboek voor ouders, Ruttien Schregardus (13e druk, 2009). Uitgeverij Boom, Amsterdam. Dit praktische en overzichtelijke boekje geeft je een methode om van je kind in een paar weken weer een goede slaper te maken.

Bronnen

  • Het Gaap en Slaap boek, Vivienne van Eijkelenburg, Inge Nouws, dr. M.G. Smits, prof. dr. R. Didden (2011). Er hoort ook een beloningssysteem bij waarmee je je peuter kunt stimuleren om beter te slapen.

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.